ความตกลงเขตการค้าเสรีอาเซียน–จีน หรือ ACFTA 3.0 กำลังจะเป็นจริง หลังจากทั้งสองฝ่ายบรรลุข้อตกลงในการยกระดับความร่วมมือทางเศรษฐกิจ ครอบคลุม 14 บทสำคัญ โดยเพิ่มประเด็นใหม่ที่สอดคล้องกับโลกปัจจุบัน ทั้ง เศรษฐกิจดิจิทัล เศรษฐกิจสีเขียว และความเชื่อมโยงห่วงโซ่อุปทาน ซึ่งจะลงนามอย่างเป็นทางการในการประชุมสุดยอดอาเซียน–จีน ครั้งที่ 28 เดือนตุลาคม 2568 ณ ประเทศมาเลเซีย
ACFTA 3.0 ถือเป็นการอัปเกรดครั้งใหญ่หลังจากความตกลงฉบับแรกมีผลบังคับใช้มากว่า 20 ปี โดยสาระสำคัญคือ:
เศรษฐกิจดิจิทัล: คุ้มครองผู้บริโภคออนไลน์ ดูแลความปลอดภัยข้อมูลส่วนบุคคล ความมั่นคงไซเบอร์ และเอื้อให้ธุรกิจรายย่อย (MSMEs) เข้าสู่ตลาดดิจิทัลได้ง่ายขึ้น
เศรษฐกิจสีเขียว: สนับสนุนการค้าสีเขียว การลงทุนเพื่อความยั่งยืน และมาตรการลดการปล่อยคาร์บอน
ห่วงโซ่อุปทาน: ส่งเสริมการเชื่อมโยงโครงสร้างพื้นฐานและการค้าข้ามพรมแดนให้ราบรื่นต่อเนื่อง
การแข่งขันและการคุ้มครองผู้บริโภค: เปิดช่องทางร้องเรียน–เยียวยาข้ามประเทศ เพื่อสร้างความมั่นใจให้ผู้บริโภค
บท MSMEs: เสริมศักยภาพธุรกิจขนาดเล็กสู่ตลาดโลก พร้อมระบบแบ่งปันข้อมูลและแนวปฏิบัติที่ดี
สำหรับประเทศไทย กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศกำลังเสนอร่างพิธีสารต่อคณะรัฐมนตรี และจะต้องผ่านความเห็นชอบของรัฐสภาตามรัฐธรรมนูญ ก่อนให้สัตยาบันเข้าร่วมความตกลง โดยกระทรวงพาณิชย์เตรียมจัด สัมมนาประชาพิจารณ์ครั้งแรก วันที่ 15 กันยายน 2568 ที่กรุงเทพฯ เพื่อสร้างการรับรู้และเปิดรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง
การลงนาม ACFTA 3.0 จะไม่เพียงช่วยให้การค้าการลงทุนระหว่างอาเซียนและจีนมีความทันสมัยขึ้น แต่ยังเป็นก้าวสำคัญในการผลักดันภูมิภาคสู่ เศรษฐกิจดิจิทัลและเศรษฐกิจคาร์บอนต่ำ ที่แข่งขันได้ในระดับโลก